Περι-ποίησις

Έχω βρει τι φταίει και μας τελείωσαν οι μεγάλοι ποιητές, τη στιγμή μάλιστα που κάθε σπίτι έχει και τον ποιητή του (που συνήθως είναι ποιήτρια). Η Λίνα Νικολακοπούλου ως πρότυπο. Πρόσεξε γιατί.
Είναι γυναίκα κι έχει μιλήσει στην καρδιά των γυναικών. Εξάλλου, μόνο οι γυναίκες έχουν την ευαισθησία και την αντίληψη να πιάσουν το βαθύ νόημα των στίχων της. Και είπαμε. Γι' αυτό ξαφνικά γεμίσαμε ποιήτριες. Η Λίνα Νικολακοπούλου ξύπνησε την ποιήτρια στην κάθε ακροάτρια των τραγουδιών που έχουνε τους στίχους της. Και βέβαια, έδωσε τα φώτα και τις κατευθύνσεις. Αυτό το ακατανόητο που υπάρχει και πλανάται, αλλά όλοι νιώθουμε τι θέλει να πει η ποιήτρια κι ότι είναι γεμάτο πόνο και δάκρυ και σπαραγμό.
Δεν ακυρώνω την ποιήτρια, έχει κάνει πολλές καλές δουλειές. Για παράδειγμα, μ' αρέσουν τα καντήλια, αλλά είναι και άλλοι στίχοι τύπου γαμώ το καντήλι μου. Για να καταλάβεις, θα σου κάνω ανάλυση σε ένα πολύ γνωστό και πετυχημένο τραγούδι της. Το διθέσιο. Που όταν βγήκε, δεν άκουγες τίποτα άλλο. Όπου κι αν πήγαινες, άσχετα με το τι νόμιζες εσύ, περνούσες απ' τ' απαίσιο ξυστά. Μα όχι, έξω από ένα μαγαζί που παίζει Πρωτοψάλτη περνάω. Ε, γι' αυτό είναι απαίσιο. Κι επίσης άσε την πολυλογία και πέρνα στην ανάλυση των στίχων.
"Ακριβό μου διθέσιο καλό μου αμάξι"
Καταλαβαίνουμε όλοι πως πρόκειται περί πλουσίας κυρίας που κανακεύει την αμαξάρα της. Ομολογώ πως εμένα αυτός ο στίχος ποτέ δε με άγγιξε γιατί ποτέ δεν είχα ούτε πατίνι, αλλά δείχνω κατανόηση και συμπάσχω με την ηρωίδα.
"που περνάς απ' τ' απαίσιο ξυστά"
Εδώ είναι το μεγάλο δράμα. Έχει την αμαξάρα και περνάει από το απαίσιο; Είναι απαίσιο το απαίσιο. Συμπάσχω και συμπονώ όσο δεν πάει.
"κινητήρα και πλαίσιο στα 'χω πειράξει για να τη βγεις πιο μπροστά"
Που σημαίνει ότι εκτός από γκαζιάρα, θέλει να είναι και αρχηγοπούλα. Και πάλι όμως, δείχνει δυστυχισμένη. Για να δούμε παρακάτω.
"Τη στιγμή που σ' αγόραζα για να τριπάρω"
Δεν έχει κανένα βαθύ νόημα. Είχε τάσεις φυγής, είχε και την οικονομική δυνατότητα και κατέληξε στο διθέσιο.
"το κενό μου εξαγόραζα δειλά"
Και ζμπραφ, σου έρχεται ο σπαραγμός στα μούτρα. Κι αν θέλει να τριπάρει κι αν θέλει να τη βγει πιο μπροστά, στο βάθος υπάρχει ένα κενό εξαγοράσιμο και μια δειλία. Γι' αυτό σου λέω. Μην κοιτάς την επιφάνεια. Κοίτα τι υπάρχει στο βάθος.
"την καρδούλα που χώρισα ίσως να πάρω"
Αυτά τα ζητήματα καρδιάς είναι τα πιο σπαρακτικά, όπως ξέρουμε. Πάντα βάζουμε και μια καρδούλα, είτε στο στίχο, είτε στο σχόλιο.
"σ' άλλη ζωή πιο καλά"
Εδώ ομολογώ ότι αυτό το "πιο καλά" δεν είναι αρκετά ποιητικό, αλλά αυτή η ανάγκη για ρίμα τα χαλάει όλα. Γι' αυτό οι σύγχρονες ποιήτριες, ναι μεν αντιγράφουν τη Λίνα, αλλά αποφεύγουν τη ρίμα.
"Μη με πας απ' το σπίτι, τ' ακούς, στο Θεό να με πας"
Είναι γεγονός ότι, καθώς περνούν τα χρόνια, γινόμαστε θεούσες. Νομίζουμε ότι εξασφαλίζουμε εισιτήρια για τον παράδεισο.
"μυρωδιά καταλύτη εσύ μοναχά μ' αγαπάς"
Άλλο ένα σπαρακτικό σημείο. Είναι αυτή και το διθέσιό της στη ζωή. Κανείς δεν την αγαπάει. Μόνο η μυρωδιά του καταλύτη. Άμα δεν έχεις νιώσει τέτοια αγάπη, δεν μπορείς να πιάσεις το βαθύ νόημα.
"α ρε χρόνε αλήτη, π' ανθρώπους κι αγάπες σκορπάς"
Για να πετύχει η συνταγή, πρέπει να πούμε και καμιά βαριά κουβέντα. Στην προκειμένη περίπτωση, τον κακό το χρόνο το λέμε αλήτη. Προς Θεού, έχουμε και όρια. Δε θα πούμε ποτέ "πουτάνα εμμηνόπαυση, αν ήξερα τι ζημιά κάνεις, θα φρόντιζα να μην την προκαλέσω μόνη μου από πριν".
"Μη με φέρνετε σπίτι, τ' ακούς, κάπου αλλού να με πας"
Εδώ είναι ολοφάνερο το παραλήρημα. Προφανώς κάποιοι προσπαθούν να τη μαζέψουν και να την πάνε στο σπίτι της (πληθυντικός), μετά μιλάει σε κάποιον (ενικός) και του ζητάει να την πάει κάπου, αλλά δεν ξέρει πού. Έχει χάσει την μπάλα κι αυτό είναι συγκλονιστικό.
Για τη συνέχεια θα κάνω μια σύντομη ανάλυση. Λέγοντας ότι θα ξαγρυπνήσει στον αερόσακο, υποψιαζόμαστε ότι θα πάει να στουκάρει και δε θα τη βρει κανείς όλη νύχτα. Εκεί συγκλονιζόμαστε. "Μη, μην το κάνεις αυτό", λέμε για να ακούσουμε ότι στη συνέχεια θα πάει να αράξει σε πάρκινγκ ώστε να λύσει τα υπαρξιακά της. Οι ζάντες γυαλίζουν στο φεγγάρι, τι ωραία εικόνα. Και τώρα πρόσεξε "δοκιμή στις αβάντες σου, μικρό". Δεν ξέρω για ποιο μικρό μιλάει, αλλά αυτή η δοκιμή στις αβάντες πρέπει να έχουν ένα πολύ βαθύ νόημα. Θα μπορούσε για την επιτυχή ρίμα να πει "δοκιμή στις τιράντες σου" αλλά δεν είναι ποιητικό. Είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό να δοκιμάζει κανείς τιράντες και δε θα συγκινούσε ένας τέτοιος στίχος. Άσε που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι το μικρό είναι ο Σαββόπουλος, πράγμα όχι απλώς αντιποιητικό, αλλά και αντιερωτικό.
Το ποίημα καταλήγει με το μηδέν στο διακόσια κι όλη τη γη στο φτερό. Επειδή είμαι πεζός άνθρωπος, δεν μπορώ να το ερμηνεύσω. Αλλά η ποίηση δε θέλει ερμηνεία. Πρέπει να τη νιώθεις. Κι άμα νιώσεις τη γη στο φτερό, έχεις πιάσει το νόημα της ζωής. Διαφορετικά είσαι πεζός και αναίσθητος.
Κι εγώ δηλώνω πεζή και αναίσθητη. Κι οπισθοδρομική. Γιατί επιμένω να προτιμώ τους παλιούς ποιητές που δεν έψαχναν το βαθύ το νόημα, αλλά το βάθος και την ουσία στη σκέψη και στην έκφραση. Κι από τραγούδια προτιμώ αυτά που θα σου πούνε την πιο μεγάλη κουβέντα με τον πιο απλό τρόπο. Χωρίς φανφάρες και προσπάθειες εντυπωσιασμού.
Το είχε πει κι ο πορνόγερος Μπουκόφσκι: "Διανοούμενος είναι ο άνθρωπος που λέει ένα απλό πράγμα με δύσκολο τρόπο. Καλλιτέχνης είναι ο άνθρωπος που λέει ένα δύσκολο πράγμα με απλό τρόπο". Πέρα από το ότι προτιμώ τους καλλιτέχνες από τους διανοούμενους, προτιμώ τη δυσκολία στην ουσία κι όχι στον τρόπο.