Ο Φιλιππίδης, ο Μινωτής κι η γιαγιά με τα καρούλια

Δεν έχω δει ποτέ παράσταση με το Μινωτή. (Είμαι και παιδούλα, άλλωστε). Πάντως, φαντάζομαι ότι αν έβλεπα, θα στεκόμουν ακίνητη και θα φρόντιζα να μην ακούγεται ούτε η ανάσα μου.

Δεν έχω δει ποτέ παράσταση με το Φιλιππίδη. (Έχω και μια θεατρική παιδεία, άλλωστε). Πάντως, φαντάζομαι ότι αν έβλεπα (ε ρε φαντασία που την έχω) θα ερχόμουν αντιμέτωπη με ένα σοβαρό δίλημμα: Πιτόγυρο ή πίτσα; Η μπίρα θα ήταν δεδομένη. Δεν πιστεύω ότι μια θεατρική παράσταση με το Φιλιππίδη, είναι πιο μυσταγωγική και κατανυκτική από έναν αγώνα ποδοσφαίρου. Ότι δεν πρόκειται για φάση που απέχει και πολύ από τη συγκέντρωση καφροπαρέας για να παρακολουθήσει σπλάτερ και να κάνει χαβαλέ. Θα μου πεις, δες πρώτα και μετά κρίνε. Βλέπω. Βλέπω πχ το διαφημιστικό σποτ της παράστασης και αποφασίζω πως άμα το πιτόγυρο δεν είναι τίγκα στο τζατζίκι, δε θα ταιριάζει στην ατμόσφαιρα του χαβαλέ και του τζέρτζελου που προσφέρεται στην παράσταση.

Βέβαια, όταν αποκτούσα θεατρική παιδεία, μάθαινα ότι δεν πρέπει εξωτερικοί παράγοντες να βγάζουν τον ηθοποιό από την κατάσταση στην οποία έχει μπει για να υποδυθεί ένα ρόλο. Και πάλι όμως, αυτά γίνονται για τους ηθοποιούς που υποδύονται ρόλους. Όχι για αυτούς που βγαίνουν στη σκηνή επιδεικνύοντας το –λέμε τώρα- ταλέντο τους στο οποίο έχουν προσαρμόσει ένα έργο που το έχουν διασκευάσει αναλόγως. Διότι απ’ ό,τι κατάλαβα, περί διασκευής του έργου του Γκολντόνι, προσαρμοσμένης στο… ταλέντο του Φιλιππίδη πρόκειται. Αλλά ας μείνω στο θέμα του χαβαλέ κι ας μην το συνεχίσω με τα περί ναρκισσισμού.

Όταν λοιπόν προσφέρεις χαβαλέ στο κοινό σου, θα αντιμετωπιστείς με χαβαλέ. Ένα κοινό εκπαιδευμένο στην τηλεόραση, πηγαίνοντας στο θέατρο να δει ζωντανό τον τηλεοπτικό γελωτοποιό του, το λιγότερο που θα έχει μαζί του, είναι πατατάκια. Και δεν μπορεί ο ηθοποιός που το έχει εκπαιδεύσει έτσι, να απαιτεί να αντιμετωπιστεί σαν το Μινωτή γιατί τη σχέση του με τον κόσμο την έχει ήδη καθορίσει.

Πέρα όμως από το γεγονός με το οποίο όλοι είχαμε κάτι να πούμε, αυτό που με εκπλήσσει είναι αυτό το κοινό. Που έχει εκπαιδευτεί στην τηλεόραση και δεν είναι μικρό. Που μέσα στην κρίση και τη στιγμή που τα μικρά θέατρα, όπου αξιόλογοι καλλιτέχνες δίνουν ψυχή, είναι άδεια ή απειλούνται με κλείσιμο, αυτοί τρέχουν ακόμη και πληρώνουν ακριβό εισιτήριο για να παρακολουθήσουν τους τηλεοπτικούς αστέρες να… παίζουν. Παραστάσεις χωρίς ουσία παίρνουν παράταση γιατί ο κόσμος κάνει ουρές για να θαμάξει φίρμες και ηθοποιοί με ήθος ψάχνουν για δουλειά επειδή κανείς δεν τους έχει δει στην τηλεόραση.

Τελικά, η κρίση, αντί να εξαλείψει τη νοοτροπία που την προκάλεσε, την κάνει πιο έντονη. Ακόμη και σ’ αυτούς τους καιρούς, ο Έλληνας καθοδηγείται από την τηλεόραση που τον ναρκώνει με σάχλες. Κι η πλάκα είναι ότι η σάχλα που τον νάρκωσε, απαιτεί να σταθεί μπροστά της σε στάση προσοχής και δεν του επιτρέπει ούτε πατατάκια να τρώει για να περάσει η ώρα ευχάριστα μαζί της.

Και δεν είναι μόνο το θέατρο. Ο Σφακιανάκης γεμίζει τους χώρους που τραγουδάει και χτυπιέται και το κοινό του διαμορφώνει το ήθος του, παραληρώντας με τους ναζιστικούς του χαιρετισμούς. Το σιντί του Πλούταρχου πουλάει σαν τρελό κι όλος ο κόσμος χύνει... δακρύζει ήθελα να πω, ακούγοντάς τον να σπαράζει για τα λασπόνερα. Οι μανάδες παίρνουν τα παιδιά τους και τα πηγαίνουν να δούνε το Μάικ το Φασολάκη -δε θα αντέξω να σχολιάσω περισσότερο. Αυτά και άλλα παρόμοια συμβαίνουν γύρω μας και ψάχνουμε να βρούμε από πού μας ήρθε.

Λέω λοιπόν, να στείλουμε από κει που ήρθε, τη σάχλα που μας νάρκωνε μέχρι τώρα. Να κλείσουμε το μέσο που τη συντηρεί, να ανοίξουμε κάνα βιβλίο για να μάθουμε τι εστί θέατρο και, αφού μας περισσεύουν για να δούμε και καμιά παράσταση, να στηρίξουμε το αληθινό θέατρο και κάθε προσπάθεια που γίνεται με αγάπη και σεβασμό για την τέχνη. Γιατί όποιος σέβεται την τέχνη του, σέβεται και το κοινό του. Και ο σεβασμός είναι πάντα αμοιβαίος.