Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014

Αποφεύγοντας το χαμένο χρόνο



Ο χρόνος είναι χρήμα και το χρήμα είναι πολύ σημαντικό στη ζωή μας. Έπρεπε να πιάσω πάτο (οικονομικό) για να το καταλάβω. Έπρεπε η κρίση να με χτυπήσει αλύπητα για να παραδεχτώ ότι κακώς δεν το εκτιμούσα μέχρι τώρα. Το χρήμα μάς δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε πράγματα που μας ευχαριστούν, να ζούμε αξιοπρεπώς, να διεκδικούμε ποιότητα στη ζωή μας. Το χρήμα είναι αυτό που χρησιμοποιεί κάποιος που θέλει να κάνει μια επένδυση και η καλύτερη επένδυση είναι αυτή η ποιότητα στη ζωή μας. Ήρθε λοιπόν η ώρα να δηλώσω κάτι που μέχρι πριν από λίγους μήνες το θεωρούσα βρισιά: Είμαι φιλοχρήματη.
Ο χρόνος ανταλλάσσεται με χρήμα και αντιστρόφως. Δίνω χρόνο για να γίνει κάτι, πληρώνομαι. Λογικά δηλαδή συμβαίνει κάτι τέτοιο. Συχνά ο χρόνος που αφιέρωσα σε μια δουλειά, δεν αναγνωρίζεται. Τότε μιλάμε για χαμένο χρόνο. Από την άλλη έχουμε και χρήμα που δαπανάται για πράγματα που δε γίνονται. Εκεί μιλάμε για πεταμένα λεφτά. Γενικώς, αν δεν υπάρχει δίκαιη ανταλλαγή χρόνου-δουλειάς, κάτι δεν πάει καλά.
Επένδυση δεν κάνουμε μόνο σε υλικά αγαθά. Κάνουμε και στους ανθρώπους, οι οποίοι καμία σχέση δεν έχουν με το χρήμα, ωστόσο κάποιοι είναι –τουλάχιστον για εμάς- πολύτιμοι όσο και το χρήμα. Αν δεν έχουμε τον ύπουλο σκοπό του υλικού κέρδους από αυτούς, πράγμα που θεωρώ απαράδεκτο και δε θα το σχολιάσω καν, η επένδυση αυτή έχει ως σκοπό, μέσα από τη διαπροσωπική σχέση, να γνωρίσουμε έναν καλύτερο κόσμο, έστω να τον δούμε αλλιώς, να κερδίσουμε από τη ματιά του άλλου, να γεμίσει η ψυχή μας, να δουλέψει το μυαλό μας και εν τέλει να προχωρήσουμε μαζί τους ένα βήμα μπροστά.
Αυτού του είδους η επένδυση γίνεται απευθείας με χρόνο, χωρίς να χρειαστεί ανταλλαγή με χρήμα, καθώς θα ήταν τραγικό να ζούμε με αγορασμένους ανθρώπους γύρω μας. Συχνά λέμε ότι κάποια σχέση ήταν χάσιμο χρόνου. Αυτό δεν έχει να κάνει με το χρόνο που αφιερώσαμε σ’ αυτήν (ας είναι και 15 χρόνια γάμου, ας είναι και φιλία από το δημοτικό). Το θέμα δεν είναι η σχέση που θα λήξει, αλλά το πώς θα λήξει και το πόσα και τι θα αφήσει πίσω της.
Χάσιμο χρόνου είναι να αφιερώνω αυτήν την πολύτιμη έννοια, ισότιμη του χρήματος, σε ευτελείς και ανούσιες καταστάσεις, σε άτομα μηδαμινής αξίας, τουλάχιστον για μένα. Χάσιμο χρόνου είναι να μένω στάσιμη είτε στην τσέπη είτε στην ψυχή είτε στο μυαλό, να μην εξελίσσομαι, να μην προχωρώ. Χάσιμο χρόνου εγκληματικό είναι να κόβω χρόνο από το πολύτιμο για να τον αφιερώσω στο ευτελές.
«Τι ψυχή έχει ένας καφές» μου είχε πει προσφάτως κάποιος, επιμένοντας να κάτσουμε να πιούμε έναν καφέ για να γνωριστούμε. Ήταν ολοφάνερο ότι η γνωριμία που επεδίωκε δεν ήταν ούτε σε φιλικό ούτε σε επαγγελματικό επίπεδο. Για να πω την αλήθεια, έτσι όπως ήταν, πιστεύω πως δε δυσκολευόταν να κάνει τέτοιες γνωριμίες. Για μένα όμως, ακριβώς όπως το είπε: Καμία ψυχή δεν έχει ένας καφές κι εγώ αποφεύγω να ασχολούμαι με ό,τι δεν έχει ψυχή. Δεν το έβαλε κάτω. «Μια γνωριμία δεν έβλαψε ποτέ κανέναν». Σωστά. Οποιαδήποτε γνωριμία θα μπορούσε να μου φανεί χρήσιμη, ειδικά σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς πάντα χρειαζόμαστε φίλους για να αλληλοστηριχτούμε. Αλλά δε φαινόταν να καίγεται για αλληλεγγύη. «Είσαι παντρεμένη;» κατέληξε, προφανώς θεωρώντας πως μόνο μια παντρεμένη θα ήταν τόσο αρνητική σε μια γνωριμία. Ή αθώος ήταν ή αφελής ή κοινός βλαξ. Ελάχιστες παντρεμένες θα τον απέφευγαν. Αφού οι περισσότερες, χωμένες στο τέλμα του γάμου τους και μπουχτισμένες από την αδιαφορία του κοιλαρά, λιγδιάρη, κλανιάρη και φωνακλά συζύγου τους (όταν τον γνώρισαν δεν ήταν έτσι) δε θα τον άφηναν να ψάχνει για επιχειρήματα. Δε θα άφηναν ευκαιρία επιβεβαίωσης να πάει χαμένη, πράγμα απαραίτητο στην κατάστασή τους. Άλλωστε ο μόνος χαμένος χρόνος για αυτές, είναι αυτός που προσπαθούν να φέρουν πίσω τον άντρα που είχαν γνωρίσει.
Η άρνησή μου ασφαλώς δεν είχε να κάνει με την ηθική του κόσμου (όποια γκομενίζει είναι πουτάνα –αναφέρω και το όποιος γκομενίζει είναι γαμιάς και μάγκας, για να χαρίσω γέλιο στους αναγνώστες μου) δεν είχε να κάνει με τη δική μου ηθική (μην κάνεις στον άλλον αυτό που δε θέλεις να σου κάνει, αν πάλι σου το κάνει ο άλλος αυτό που δε θα ήθελε να του συμβεί, είναι δικό του ηθικό πρόβλημα). Είχε να κάνει με το χάσιμο χρόνου. Ο χρόνος που θα σπαταλούσα για το ανούσιο θα χανόταν από τη δουλειά μου και θα χρειαζόταν να αναπληρωθεί. Στη συνέχεια θα έπρεπε να κόψω από μένα. Λιγότερο διάβασμα, λιγότερη δημιουργία, λιγότερος χρόνος με τον εαυτό μου. Θα έπρεπε να τον κόψω από τους δικούς μου ανθρώπους, φίλους, αγαπημένα πρόσωπα, αυτόν με τον οποίο αλληλοσπρωχνόμαστε (ή αλληλοτραβιόμαστε;) να κάνουμε αυτό το ρημάδι βήμα μπροστά, που λέγαμε. Όμως πώς να το κάνεις αυτό το βήμα κόβοντας χρόνο από το σπρώξιμο (ή έστω το τράβηγμα) και ξοδεύοντάς τον σε κάτι ανούσιο; Πώς να πας μπροστά ξοδεύοντας πολύτιμο χρόνο για κάτι ευτελές; Πώς να πας μπροστά όταν κλέβεις το χρόνο σου από αυτό που σου δίνει ώθηση κι όταν τον ξοδεύεις σε φρένα; Δεν είμαστε για πισωγυρίσματα.
Εκείνο το «χρόνου φείδου» που μαθαίναμε στο σχολείο και κάναμε σαχλά γυμνασιακά λογοπαίγνια, είναι καιρός να το νιώσουμε και να το εφαρμόσουμε. Πράγμα που θα κάνουμε μόνο αν νιώσουμε την αξία του χρόνου, μόνο αν νιώσουμε πού πρέπει να τον αφιερώσουμε, αν καταλάβουμε τι πρέπει να κάνουμε για να τον προλάβουμε. «Ζούμε με συναισθήματα, όχι με τις ώρες στο ηλιακό ρολόι. Θα έπρεπε να μετράμε το χρόνο με τους χτύπους της καρδιάς» είπε ο Αριστοτέλης και αυτός που τον άκουσε, δεν άφησε στιγμή να πάει χαμένη.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               

2 σχόλια:

Stefanos Max είπε...

κι εγω φιλοχρηματος ειμαι μανταμ. εχω σπαταλησει πολλα λεφτα σε πραγματα που ΔΕΝ ΑΞΙΖΑΝ ΜΙΑ. αν γυρνουσα πισω το χρονο θα προσεχα ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ. ειναι ατιμο πραγμα το χρημα. μας καθοριζει ολη τη ζωη. ολα για το χρημα γινονται. τα παντα γυρω μας ειναι χρημα. ολος αυτος ο κακος χαμος με την κριση ειναι επειδη το χρημα ειναι λιγοτερο. ολοι τρελαινονται για το χρημα. ολοι κανουν τα παντα για το χρημα. βγαινουν στους δρομους για το χρημα. σκοτωνουν για το χρημα. αυτοκτονουν για το χρημα. σπουδαζουν για το χρημα. ψαχνουν απεγνωσμενα δουλεια για το χρημα. ολα για το χρημα. ΟΛΑ!!

Ανώνυμος είπε...

Είσαι φιλοχρήματη όπως λες.
Αλλά χρήμα=χρόνος και φιλία=αγάπη, συνεπώς αγαπάς το χρόνο. Και κατά τη ρήση του Αριστοτέλη αποφασίζεις να τον μετρήσεις όχι με λεπτά και δευτερόλεπτα, αλλά με χτύπους καρδιάς. Όσο περισσότεροι οι χτύποι, τόσο πολυτιμότερος ο χρόνος. Το ποσοτικό, ανάγεται με μιας, κατα Αριστοτέλη πάντα σε ποιοτικό.
Από την άλλη όπως λες επένδυση δεν κάνουμε μόνο σε υλικά αγαθά ήτοι δεν ξοδευόμαστε μονάχα για τις άμεσα υλικές μας ανάγκες (χρησιμοθηρική πλευρά της ζωής), αλλά κάνουμε επένδυση και για να ωφεληθεί το πνεύμα, η καρδιά ή ό,τι άλλο περιγράφεις. Ανάγεται επομένως όλο αυτό, στο σύστημα των ανθρωπίνων σχέσεων. Συγκεκριμένα η καλύτερη επένδυση είναι όταν επενδύει κανείς στις σχέσεις των ανθρώπων... και οι σχέσεις χρειάζονται εμπειρική ψηλάφηση, δηλαδή χρόνο.
Το κέρδος από όλο αυτό εν τέλει δεν είναι χρήμα (χρησιμοθηρία) αλλά κέρδος ψυχικό, πνευματικό και θα μπορούσε να περιέχει το αίσθημα της ανιδιοτέλειας (δίνω χωρίς να περιμένω ανταπόκριση, δίνω γιατί με ευχαριστεί το γεγονός της προσφοράς και μόνο).
Υπάρχουν άνθρωποι τόσο σημαντικοί όσο το χρήμα.
Αυτό είναι πολύ βασικό. Υπάρχουν πράγματα στη ζωή, που αξίζουν όσο το χρήμα (για μένα το χρήμα καθεαυτό δεν έχει αξία και μάλλον πρέπει κάπως να παίζεις με τις έννοιες), δηλαδή χρησιμοθηρικά είναι τόσο σημαντικά όπως το να φας, να ντυθείς, να κατοικήσεις, μολονότι δεν προσφέρουν τίποτα τέτοιο, απλώς και μόνο προσφέρουν μια παρουσία, μια αγκαλιά, μια βόλτα.
Μάλιστα, ενδιαφέρον...